آموزش و تدریس گیتار
آموزشگاه موسیقی آوای پارسی
گر چه گیتار ؛ به شکلی که امروزه آنرا میشناسیم؛ ساز نسبتا جوانی است ؛
تاریخچه ی آن از هزاران سال قبل حکایت میکند.ایرانیان ؛
عبری ها و برخی اقوام کهن دیگر نیز دارای آلات موسیقی زهی بوده اند که توسط مضراب نواخته میشدند ؛
و در سال ۷۱۱ یعنی در جریان اشغال اسپانیا توسط مورها سازی به نام ربک وارد این سرزمین شد.
طی سالهای بعد گیتار دستخوش تغیراتی شد تا اینکه بالاخره در اواخر قرن ۱۸ به شکل امروزی آن کهدارای ۶ سیم میباشد درآمد.
حتا کمی قبل ؛ در قرن ۱۷ گیتارهای متداول کوچکتر و دارای ۴ یا ۵ سیم بودند.
در اوایل قرن ۱۹ ؛ شخصیتهای برجسته ی متعددی در اسپانیا و ایتالیا ظهور کردند که جهت معرفی گیتار به عنوان یک ساز ارکستری معتبر از هیچ کوششی دریغ نکردند.
مهمترین این افراد فرناندو سور بود ؛ که در سال ۱۷۷۸ در بارسلون اسپانیا متولد شد.
سور ؛ که در سال ۱۸۳۹ درگذشت ؛ تمام زندگی خویش را صرف اجرای کنسرت؛ تدریس و همچنین ساخت صدها اثر باارزش برای گیتار نمود. لقب او بتهوون گیتار است.
از دیگر شخصیتهای ممتاز و معاصر سور ؛ دیونیزیو آگوادو بود.
وی متولد سال ۱۷۸۴ در مادرید اسپانیاو متوفی به سال ۱۸۴۹ میباشد.
قطعات کوتاه و تمرینهای جذاب متعددی از خود به جا گذاشته است.
دیگر شخصیتهای برجسته ی همدوره با سور عبارتند از :فردیناندو کارولی ؛
متیو کارکاسی و مایورو جولیانی .
همه ی انها اساتیدی بودند که موجب استغنای گنجینه ی گیتار شدند .
آموزش و تدریس گیتار
متاسفانه پس از این دوره از محبوبیت گیتار کاسته شد و این عدم محبوبیت ادامه یافت تا اینکه سرانجام در اواخر قرن ۱۹ به همت فرانسیسکو تارگا و اگوستین باریوس ؛ گیتار دگر بار ارزشهایوالای خود را بازیافت.
در قرن ۲۰ هم راه این بزرگان توسط دو نفر ادامه یافت : میگویل لوبت و اندره سگوویا .
مخصوصا سگوویا ؛ که در طی ۷۰ سال تلاش خستگی ناپذیر؛ چنان اعتباری به گیتار بخشید که امروزه این ساز ؛ به یک ساز کلاسیک کاملا جدی بدل شده است.
از نوازندگان برجسته ی امروزه هم میتوان به نامهای زیر اشاره کرد :
آلیریو دیاز؛ جان ویلیامز ؛ جولیان بریم ؛ پپه رومرو و…
گیتار نوعی سازهای زهی است که با پیک یا انگشت نواخته می‌شود.
این ساز علاوه بر داشتن قدمت تاریخی قابل توجهی در قرن گذشته (چه از لحاظ ساختار خود ساز و چه از لحاظ تکنیکهای نوازندگی) هم گام با تحولات موسیقی غرب پیشرفت چشم گیری داشته.
که این پیشرفت علاوه بوجود آوردن گونه‌های متفاوتی از این ساز، برای آن جایگاه ویژه‌ای در موسیقی امروز جهان بوجود آورده‌است.
آموزش و تدریس گیتار
سیر تاریخی:
گیتار نتیجه تحول لوت در اروپا است. لوت نیز خود تحول یافته عود (به عربی العود=چوب) و بربط است.
گفته می‌شود زریاب نامی عود را به اندلس آورد و از آن پس این ساز در اسپانیا و دیگر مناطق اروپا رایج شد.
در زمان حکومت اسلام در اروپا، این ساز توسط زریاب دارابگردی و چند تن از شاگردانش به آندلس برده شد.
در آن زمان به گیتار، کیتارا یا قیتارا می‌گفتند و نام کنونی آن برگرفته از همین نام است.
در واقع وجود پسوند تار در نام گیتار می‌تواند موید این باشد که گیتار سازی ایرانی است.
زریاب در ابتدا در اسپانیا شروع به آموزش گیتار کرد. در آن زمان اسپانیایی‌ها خود سبکی غنی بنام فلامنکو داشتند
که با سازهایی از جمله کاستانت، کاخون با همراهی پالماس، بایلا (رقص فلامنکو) و کانته (آواز فلامنکو) نواخته می‌شد.
اجزای گیتار:
همان طور که در عکس‌ها ملاحظه می‌کنید، گونه‌های مختلف گیتار ممکن است شامل اجزای متفاوتی باشند.
یا شکل اجزا و یا جنس آن‌ها با هم فرق داشته باشند. اما نهایتا اجزای موجود در همهٔ انواع گیتارها همین‌ها هستند.
- سردسته
- خرک
- گوشی‌ها (برای کوک کردن ساز)
- فرت (Fret)
- Truss Rod (پیچی ست که برای تنظیم انحنای دسته به کار می‌رود)
- Inlays (تزئیناتی هستند که نقش راهنما را دارند و معمولا پشت فرت‌های ۳ ۵ ۷ ۹ ۱۲ ۱۵ ۱۷ ۱۹ ۲۱ ۲۴۴ قرار می‌گیرند)
- دسته
- Heel (اتصال بدنه با دسته)
- بدنه
- پیکاپ‌ها (pickups)
- قسمت‌های مربوط به مدار الکتریکی (تنظیمات ولوم و تن صدا)
- خرک پایینی (Bridge)
- صفحه پیک گارد (گاهی برای مخفی کردن مدارها و گاهی صرفا برای جلوگیری از خش‌دار شدن رنگ بدنه در اثر برخورد پیک به مرور زمان)
- صفحهٔ پشتی
- صفحهٔ جلویی
- قسمت‌های جانبی
- سوراخ صدا (معمولا دارای تزئینات زیبا به نام rosset)
- سیم‌ها
- saddle (تنظیم‌کننده ارتفاع هر سیم)
- فرت بورد (چوبی که فرت‌ها روی آن کوبیده شده‌اند)
انواع گیتار:
گیتارها را به شیوه‌های مختلفی میتوان دسته بندی کرد. در این بین اگر بخواهیم از لحاظ صوتی آن‌ها را دسته بندی کنیم، که مسلما برای یک ابزار موسیقی مناسب ترین روش خواهد بود.
از آن جایی که نحوه تولید صدای آکوستیک در گیتار ارتباط تنگاتنگی با نوع بدنه آن دارد، ناچار به استفاده از دسته بندی بدنه خواهیم بود:
گیتار با بدنه چوبی توخالی:
انواع گیتارهای آکوستیک
گیتار آکوستیک گیتاری ست که برای شنیده شدن وابسته به ابزارهای دیگر (مثل آمپلی فایر) نیست.
صدای سیم‌ها تنها در بدنهٔ چوبی توخالی آن تقویت شده و به گوش می‌رسد.
این نوع گیتار معمولا شش سیم فلزی دارند که ضخامت آن‌ها از زیرترین سیم تا بم ترین سیم به طور معمول بین ۱۳ تا ۵۶ هزارم اینچ میباشد.
بدنه از اتصال صفحه چوبی پشتی، صفحه چوبی جلویی، و دو قسمت چوبی انحنادار کناری ساخته می‌شود،
که صفحهٔ بالایی معمولا دارای سوراخ یا سوراخ‌های بزرگی است که به واسطه شکل و محل قرار گرفتنشان می‌توانند ویژگی‌های آکوستیکی خاصی به ساز بدهند.
گونهٔ اسپانیایی گیتار آکوستیک با عنوان گیتار فلامنکو شناخته می‌شود.
که نامش را از سبک زیبای فلامنکو به ارث برده‌است.
انواع گیتارهای کلاسیک
اكولايزر يك گيتار الكترو آكوستيك
اصولا باید گفت گیتار کلاسیک نوعی گیتار آکوستیک است. چون صدای آن بدون واسطه شنیده می‌شود.
اما این نوع گیتار کمی با گیتارهایی که با عنوان گیتار آکوستیک شناخته می‌شوند تفاوت دارد.
بدنه آن کمی کوچکتر بوده و در آن به جای سیم‌های فلزی از سه سیم نایلونی و سه سیم فلز تنیده شده
به دور ابریشم استفاده می‌شود، که به آن صدای نرم و آرامی می‌دهد.
این ساز نسبت به سازهای دیگر ارکستر و نیز گیتار آکوستیک صدای کمتری دارد.
گیتار کلاسیک خود از گیتار فلامنکو که اسپانیایی‌ها آن را به کار می‌برده‌اند مشتق گشته است .
آموزش و تدریس گیتار
بین گیتار کلاسیک و گیتار فلامنکو تفاوت نا چیزی وجود دارد ,
معمولا گیتار کلاسیک از چوبهایی که رنگ قهوه‌ای تیره دارند ساخته می‌شود و گیتارهای با چوبهای زرد و روشن تر از آن گیتارهای فلامنکو هستند .
اسپانیایی‌ها از ساز گیتار برای نواختن موسیقی خودشان یعنی فلامنکو استفاده می‌کرده‌اند که بعدها با شروع دوران کلاسیک در موسیقی اروپا عده‌ای از این ساز برای نواختن قطعات موسیقی کلاسیک استفاده کردند .
انواع گیتارهای الکترو آکوستیک
از لحاظ ظاهری شاید نتوان تفاوت چندانی بین یک گیتار الکتروآکوستیک با یک گیتار آکوستیک پیدا کرد.
اما از لحاظ صوتی گیتار الکتروآکوستیک روند الکتریکی را پیش می‌گیرد،
بدین صورت که صدا توسط پیکاپ به شکل سیگنال الکتریکی درآمده، که بعد از طی کردن مسیرها و برخی ادوات الکتریکی، به وسیله آمپلی فایر تقویت می‌شود و سر انجام از طریق اسپیکرهای آمپلی فایر به گوش می‌رسد.
اگر تنظیمات خیلی خاصی برای آمپلی فایر (و افکت یا افکت‌ها) نداشته باشیم، صدای این نوع گیتار با گیتار آکوستیک تفاوتی نخواهد داشت، با این تفاوت که حالا صدا تا حدود زیادی تحت کنترل میباشد.
نوازنده بدون آنکه مجبور به تعویض ساز برای پیدا کردن صدای مورد نظرش باشد می‌تواند از طریق تنظیم اکولایزری که روی گیتار قرار دارد حالت صدا را تغییر دهد و با صدایی که مورد نظرش است نوازندگی کند.
گیتار با بدنه چوبی نیمه خالی
- انواع گیتارهای جاز و بلوز
گیتار با بدنه چوبی توپر
گیتار با بدنه فلزی
گیتارها را از جنبه‌های دیگری هم میتوان دسته بندی کرد:
- از نظر طول گام دسته (Scale Size):
- تنور (با گام دسته در حدود ۲۱ تا ۲۳ اینچ)
- معمولی (با گام دسته در حدود ۲۴ تا ۲۵٫۵ اینچ)
- باریتون (با گام دسته در حدود ۲۶ تا ۲۸ اینچ)
- بیس (با گام دسته در حدود ۳۰ تا ۳۶ اینچ)
- از نظر تعداد و جنس سیم‌ها:
- چهار و پنج سیم (معمول در انواع گیتاربیس)
- شش سیم (معمول در انواع گیتار و گاهی در گیتاربیس)
- از جنس فلز (معمول در انواع گیتار آکوستیک)
- از جنس نایلون (معمول در انواع گیتار کلاسیک)
- هفت و هشت سیم (گاهی در انواع گیتار الکتریک)
- دوازده سیم به صورت شش سیم دوبله (گاهی در انواع گیتار الکتریک)
- از نظر شیوه صدابرداری
- آکوستیک (بدون واسطه توسط میکروفون)
- الکتریک (با استفاده از پیکاپ)
آموزشگاه موسیقی آوای پارسی
